Ogród śródziemnomorski w Polsce - to jest możliwe!

Kogo z nas nie zachwycają obrazy toskańskich wzgórz, greckich wybrzeży, prowansalskich pól…? Wielu z nas kocha śródziemnomorskie kraje, marzy o ich odwiedzaniu i pozostaniu w nich na dłużej… 

Chcielibyśmy przenieść ich wspaniały klimat i niezwykły urok do naszych ogrodów, ale jak? Przecież nasze warunki klimatyczne są zbyt surowe – nie urosną u nas pomarańcze, cyprysy, pinie, oleandry czy oliwne gaje… Ale… czy nie możemy szukać alternatyw?

Nie musimy rezygnować ze stworzenia namiastki Toskanii, Krety czy Prowansji w naszym ogrodzie! Wystarczy kilka prostych zasad! A oto one ;-)

1. Swoboda…

Ogród śródziemnomorski nawiązuje swym układem do natury. Nasadzenia inspirowane są terenami porośniętymi makią, czyli formacją roślinną charakterystyczną dla wilgotniejszych obszarów rejonu Morza Śródziemnego, składającą się z wiecznie zielonych, sucholubnych, twardolistnych zarośli. Nie nadajemy rabatom określonych kształtów. Rośliny zestawiamy swobodnie, stwarzając wrażenie przypadkowości, czasem w grupach, czasem pojedynczo, dzięki czemu osiągniemy efekt naturalności.

2. Materiały

Wrażenie swobody pomogą osiągnąć nam wykorzystane materiały. W ogrodzie śródziemnomorskim większość terenu powinien pokrywać żwir! Jeżeli wyłożymy nim ścieżki i powierzchnie pod rośliny, rabaty nie będą wyraźnie wyodrębnione. Co więcej – zastosowanie żwiru pozwoli naszym roślinom swobodnie się rozrastać i rozsiewać (pisałam o tym w artykule o ogrodach ekologicznych –link-), przez co uzyskamy oczekiwane efekty naturalnego, swobodnego wyglądu.

Na tarasy i inne nawierzchnie utwardzone wykorzystujmy płyty kamienne lub terakotę. Doskonale wpiszą się w naszą śródziemnomorską ideę piaskowce, wapienie, a z tańszych – polne kamienie.

Jeżeli chcemy przeprowadzić ścieżkę przez trawę – nadajmy jej formę rzymskiego chodnika czyli swobodnie rozłożonych w darni płyt.

Donice i ozdoby powinny być wykonane z gliny lub kamienia.

3. Kolorystyka

W ogrodach śródziemnomorskich dominują jasne i pastelowe barwy. W zależności na jakim kraju pragniemy się inspirować, kolory będą nieco inne.

W ogrodach inspirowanych Włochami – Rzymem czy Toskanią – powinny dominować kolory ziemiste – brązy, beże, ceglaste rudości i żółcie. Nawiązujemy przez to do klimatu kameralnej, toskańskiej czy rzymskiej uliczki, do koloru piasku i popołudniowego słońca… Rośliny mogą być wielobarwne, ale dominować powinny zielenie, szarości i czerwienie.

Ogrody inspirowane Grecją to przede wszystkim biel, róż i błękit. Styl grecki jest stylem mocnych kontrastów i wielkiej dawki energii! Stosujemy białe tynki na elewacjach, murkach. Detale budowli a także dodatki i meble powinny być niebieskiej barwy. W nasadzeniach nastawiamy się na różowe kwiaty.

Prowansja w ogrodzie to przede wszystkim lawendowe fiolety, srebro, biel lub beż i w nasadzeniach, i w elementach nieożywionych.

Ogrody hiszpańskie są barwne, jak secesyjne, hiszpańskie zabytki. Mury i elewacje powinny mieć barwę białą lub beżową, która będzie stanowić tło dla naszych kolorowych donic obsypanych kolorowymi kwiatami, kolorowych mebli i detali.

4. Rośliny

Typowe dla basenu Morza Śródziemnego cyprysy, pinie, palmy czy oleandry nie mogą rosnąć w gruncie w naszym kraju. Ale istnieje ogromna grupa charakterystycznych roślin, które możemy z powodzeniem hodować także w Polsce. A oto one:

·         zamiast cyprysów – możemy tworzyć szpalery z cyprysików Lawsona a w dużych ogrodach przy rezydencjach – z topoli włoskiej

·         zamiast gajów oliwnych – gaje oliwnikowe czyli nasadzenia z wspaniałego, srebrolistnego oliwnika wąskolistnego. Tutaj apeluję – jeżeli kupujecie działkę na wsi i znajdują się na niej wierzby głowiaste, tak podobne do starych oliwnych drzew – jest to idealny motyw, który możecie zaadaptować do swojego śródziemnomorskiego ogrodu!

·         zamiast pomarańczy i cytryn – Poncyria trójlistkowa. Co prawda pochodzi z Chin, ale jest jednym z najbardziej zimotrwałych gatunków cytrusowych. Owoce niestety nie nadają się do spożycia. Ale w ogrodzie śródziemnomorskim posiadać własne drzewko cytrusowe W GRUNCIE to podstawa ;-)

·         oleandry – to „demoniczne ziele” (nazwali je tak Bock i Matthiolus) jest silnie trujące. Ale mimo to kochamy jego barwne i pachnące kwiaty. Olendry to rośliny obowiązkowe w ogrodzie śródziemnomorskim, choć ich uprawa w gruncie nie jest niestety możliwa. Hodujemy je w donicach, a na zimę przenosimy do pomieszczeń.

·         z drzew i krzewów sadzimy także: bukszpan wiecznie zielony, wiciokrzew, ognik szkarłatny, kasztan jadalny, judaszowiec południowy, powojniki, perukowiec podolski, jesion mannowy, morwa, platan, tamaryszek, cedr atlaski (mała mrozoodporność), sosna czarna

·         z bylin i roślin zielnych najważniejsze to: lawenda wąskolistna, szałwia, wilczomlecz sosnka, wilczomlecz mirtowaty, macierzanka, żagwin, przegorzan, hyzop, czystek, ślazówka, nagietek, bylica, mak, czyściec wełnisty, starzec popielny, czosnek ozdobny, pelargonie, ostnica cieniutka i in.

·         nie może zabraknąć też ziół rosnących pomiędzy roślinami ozdobnymi, które wykorzystamy w kuchni: bazylia, rozmaryn, oregano, tymianek, melisa, mięta

·         koniecznie powinniśmy wygospodarować miejsce na uprawę pomidorów i winogron, jak przystało na prawdziwy, śródziemnomorski ogródek ;-)

5. Cucina all'aperto

Kuchnia na zewnątrz… Włosi słyną ze swej biesiadności i dobrej kuchni. Chciejmy wziąć z nich przykład i stwórzmy w swoim ogrodzie chociażby malutki zakątek w formie kamiennej wyspy i własnoręcznie budowanego grilla / pieca. 

Postawmy obok proste meble z drewna, w cieniu naszego oliwnika lub pachnącej poncyrii. Delektujmy się pieczeniami przyprawionymi własnymi ziołami, winem własnej produkcji, sałatką z własnych pomidorów, sałat i bazylii… Cieszmy się latem i słońcem w naszym kraju! Prostymi środkami możemy nadać mu naprawdę wspaniałego, ciepłego klimatu inspirowanego klimatem śródziemnomorskim! ;-)